Om de paar jaar, zo lijkt het, bezoekt een belangrijke Japanse of wereldleider een bescheiden Shinto-heiligdom in de Chiyoda-wijk van Tokio. Het bezoek aan het Yasukuni-heiligdom veroorzaakt onvermijdelijk een vuurstorm van protest van buurlanden - met name China en Zuid-Korea.
Dus, wat is het Yasukuni-heiligdom, en waarom veroorzaakt het zo'n controverse?
Oorsprong en doel
Het Yasukuni-heiligdom is gewijd aan de geesten of kami van de mannen, vrouwen en kinderen die voor de keizers van Japan zijn gestorven sinds de Meiji-restauratie in 1868. Het werd gesticht door de Meiji-keizer zelf en werd Tokyo Shokonsha of "heiligdom" genoemd om de zielen op te roepen, 'om de doden uit de Boshin-oorlog te eren die vochten om de keizer aan de macht te herstellen. Het eerste contingent van zielen dat daar was vastgelegd telde bijna 7.000 en omvatte strijders van de Satsuma-rebellie evenals de Boshin-oorlog.
Oorspronkelijk was de Tokyo Shokonsha de belangrijkste van een heel netwerk van heiligdommen die door verschillende daimyo worden onderhouden om de zielen te eren van degenen die in hun dienst stierven. Maar niet lang na de restauratie heeft de regering van de keizer het kantoor van Daimyo afgeschaft en het Japanse feodale systeem ontmanteld. De keizer hernoemde zijn heiligdom voor oorlogsdoden Yasukuni Jinja, of 'de natie pacificeren'. In het Engels wordt het meestal gewoon "Yasukuni-schrijn" genoemd.
Vandaag herdenkt Yasukuni bijna 2, 5 miljoen oorlogsdoden. Degenen die in Yasukuni verankerd zijn, omvatten niet alleen soldaten, maar ook burgeroorlogsslachtoffers, mijnwerkers en fabrieksarbeiders die oorlogsmateriaal produceerden, en zelfs niet-Japanners zoals Koreanen en Taiwanese arbeiders die stierven in dienst van de keizers.
Onder de miljoenen geëerd in Yasukuni-schrijn bevinden zich kami van de Meiji-restauratie, de Suma-rebellie, de Eerste Chinees-Japanse oorlog, de Boxer-rebellie, de Russisch-Japanse oorlog, de Eerste Wereldoorlog, de Tweede Chinees-Japanse Oorlog en de Wereld Tweede Wereldoorlog in Azië. Er zijn zelfs gedenktekens voor de dieren die in de strijd dienden, waaronder paarden, postduiven en militaire honden.
De Yasukuni-controverse
Waar de controverse ontstaat, is met een aantal geesten uit de Tweede Wereldoorlog. Onder hen zijn 1.054 Klasse B en Klasse C oorlogsmisdadigers en 14 Klasse A oorlogsmisdadigers inbegrepen. Klasse A oorlogsmisdadigers zijn diegenen die samenzweren om oorlog op het hoogste niveau te voeren, Klasse B zijn diegenen die oorlogsmisdaden of misdaden tegen de menselijkheid hebben begaan, en Klasse C zijn diegenen die wreedheden hebben besteld of geautoriseerd, of nalaten bevelen te geven om te voorkomen dat hen. De veroordeelde klasse A oorlogsmisdadigers die in Yasukuni zijn verankerd, zijn Hideki Tojo, Koki Hirota, Kenji Doihara, Osami Nagano, Iwane Matsui, Yosuke Matsuoka, Akira Muto, Shigenori Tougo, Kuniaki Koiso, Hiranuma Kiichiro, Heitaro Kimura, Seishiro Itagaki, Toshioiratori en Yoshijiro Umezu.
Wanneer Japanse leiders naar Yasukuni gaan om hun respect te betuigen aan de oorlogsdoden in het moderne Japan, raakt het daarom een lef in de buurlanden waar veel van de oorlogsmisdaden plaatsvonden. Onder de problemen die naar voren komen, zijn de zogenaamde 'Comfort Women', die door het Japanse leger werden gekidnapt en als seksslavinnen werden gebruikt; gruwelijke incidenten zoals de Rape of Nanking; dwangarbeid vooral van Koreanen en manchurianen in de mijnen van Japan; en zelfs etterende territoriale geschillen zoals die tussen China en Japan over de Daioyu / Senkaku-eilanden, of Japan en de Dokdo / Takeshima-eiland-ruzie in Zuid-Korea.
Interessant is dat de meeste gewone Japanse burgers op school weinig leren over de acties van hun land tijdens de Tweede Wereldoorlog en geschokt zijn door de luidruchtige Chinese en Koreaanse bezwaren wanneer een Japanse premier of andere hoge officiële Yasukuni bezoeken. Alle Oost-Aziatische mogendheden beschuldigen elkaar van het produceren van vervormde geschiedenisboeken: Chinese en Koreaanse teksten zijn 'anti-Japans', terwijl Japanse boeken 'whitewash-geschiedenis' zijn. In dit geval kunnen alle kosten correct zijn.
