De belangrijkste religie van Indonesië is de islam, hoewel de regering officieel zes verschillende religies erkent: islam, protestantisme, katholicisme, hindoeïsme, boeddhisme en confucianisme. Weinigen worden overal in Indonesië in een traditionele vorm beoefend, omdat ze sterk zijn beïnvloed door de aanwezigheid van andere wereldreligies, inheemse overtuigingen en culturele praktijken.
Snelle feiten: religie in Indonesië
- Indonesië is 87% moslim, maar de overheid erkent de islam, het protestantisme, het katholicisme, het hindoeïsme, het boeddhisme en het confucianisme als officiële religies.
- Boeddhisme en hindoeïsme kwamen uit India en het confucianisme kwam al in de tweede eeuw na Christus uit China
- Islam is de meest beoefende religie in Indonesië en speelde een belangrijke rol in de onafhankelijkheidsbeweging in de 20e eeuw.
- De Portugezen en later de Nederlanders brachten het christendom naar Indonesië door kolonisatie.
Elke inwoner van Indonesië moet een identiteitskaart bewaren en meenemen met een van de zes officieel erkende religies die in een specifieke ruimte zijn aangegeven, hoewel het burgers is toegestaan het gedeelte leeg te laten als zij dat willen. Burgers kunnen echter geen lijst geven van atheïsme of agnosticisme, aangezien de staat dat ook niet erkent, en godslastering is illegaal en strafbaar door de wet.
Religies in Indonesië ontwikkelden zich regionaal in plaats van nationaal, omdat het hedendaagse Indonesië tot 1949 noch verenigd noch onafhankelijk was. De regio's van het land, waaronder Java, Sumatra, Bali, Lombok en meer, hebben allemaal vergelijkbare maar verschillende religieuze geschiedenissen. Het nationale motto van Indonesië, 'Moederschap in diversiteit', is een weerspiegeling van de verschillen in religie en cultuur. Voor een beter begrip gebruikt dit artikel de term Indonesië naar de geografische regio die historisch gezien de thuisbasis was van een veelheid aan naties en beschavingen.
Islam
Indonesië is het grootste islamitische land ter wereld, met meer dan 87% van de bevolking die zich identificeert als moslim. Van deze groep mensen identificeert meer dan 99% als soennieten in plaats van sjiieten.
Indonesische moslims voeren Eid Al-Fitr-gebed uit op 'zee van zand' op het strand van Parangkusumo op 6 juli 2016 in Yogyakarta, Indonesië. Eid Al-Fitr markeert het einde van de Ramadan, waarin moslims in landen over de hele wereld tijd doorbrengen met familie, geschenken aanbieden en vaak geven aan een goed doel. Ulet Ifansasti / Getty Images Het vroegste geregistreerde bewijs van islamitische aanwezigheid in Indonesië dateert uit de achtste eeuw, binnen honderd jaar na de oprichting van de islam als religie. Tegen de 13e eeuw was de islam stevig geworteld in sterke moslimkoninkrijken, waarvan de eerste zich in het noorden van Sumatra bevond. Islam ontwikkelde zich afzonderlijk in de regio's Java en Sumatra, maar volgde een soortgelijk patroon, kustgemeenschappen verenigend voordat het zich langzaam landinwaarts verspreidde.
In Sumatra werd de verspreiding van de islam voornamelijk georchestreerd door elite-handelaren als gevolg van de bloeiende peperhandel, terwijl Java de verspreiding van de islam toeschrijft aan de aanwezigheid van de Wali Sanga (de negen heiligen of apostelen), bestaande uit Arabische, Chinese, Indiase en Javaanse mensen. De graven van de Wali Sanga werden een bedevaartsoord voor gelovigen, hoewel moet worden opgemerkt dat de verering van graven geen goedgekeurde Soennitische praktijk is, die de invloed van externe religies en inheemse geloofssystemen aantoont.
Tegen de 14e eeuw waren de kooplieden en sultans die deel uitmaakten van de hogere klasse in Indonesië bijna volledig moslim. Elite-families zouden jonge jongens sturen om in de Koran te worden opgeleid, evenals de veehouderij en handel. Studenten zouden van de ene school naar de andere reizen, langs een lijn van religieuze leiders, die een sterk sociaal netwerk creëerden. De families binnen dit netwerk zouden vaak met elkaar trouwen om de banden binnen de gemeenschap te onderhouden.
Door de eeuwen heen voltooiden Indonesische moslims de Haj, of de bedevaart naar Mekka, en veel van deze pelgrims begonnen naar Egypte te reizen om verder te worden opgeleid. Deze religieuze bedevaarten versterkten de band tussen Indonesië en het Midden-Oosten.
Een heropleving van de islam in Indonesië speelde een belangrijke rol in de onafhankelijkheidsbeweging tijdens de eerste vier decennia van de 20e eeuw. Politieke activisten, kooplieden en religieuze leiders vonden een gemeenschappelijke basis in gedeelde overtuigingen, die ze gebruikten als een platform voor onafhankelijkheid en autonomie na de Tweede Wereldoorlog.
De aanwezigheid van de islam in modern Indonesië is duidelijk, aangezien een overweldigende meerderheid van de bevolking zich identificeert als moslim. Deze meerderheid manifesteert zich in openbare zaken en de overheid, evenals in het sociale en privéleven. Historisch gezien was de islam een krachtige verbindende kracht voor het volk en het blijft het moderne politieke en sociale leven beïnvloeden
confucianisme
Hoewel minder dan 1% van de Indonesiërs zich identificeert als aanhangers van het confucianisme, wordt het nog steeds erkend als een door de staat gesanctioneerde religie. In andere delen van de wereld wordt het confucianisme beschouwd als een gedragscode en een systeem van hiërarchieën in plaats van een religie, maar het dagelijkse leven en andere religieuze praktijken worden sterk beïnvloed door het confucianisme, dat rond de derde eeuw na Christus naar Indonesië kwam via China.
Indonesische Chinezen bidden tijdens Chinese Nieuwjaarvieringen bij de Dharma Bhakti-tempel op 8 februari 2016 in Jakarta, Indonesië. Oscar Siagian / Getty Images Het oude maritieme rijk van Srivijaya, in wat nu Indonesië en delen van Maleisië is, ontwikkelde een sterke economische en politieke relatie met China door kruiden en specerijen te ruilen voor porselein en zijde, en religieuze praktijken werden verhandeld als bijproduct.
De Chinezen geloofden dat het rijk van China het Middenrijk was, waarrond al het andere werd gebouwd, en veel het succes van het Chinese rijk werd toegeschreven aan Confuciaanse waarden. De zuidelijke rijken waren daarentegen chaotisch en ongeorganiseerd en hadden behoefte aan een systeem van hiërarchieën om de chaos op te ruimen.
China bracht het Confucianisme vroeg naar de regio, maar de groeiende handelsbetrekkingen en de oprichting van Jakarta als een belangrijke handelshaven in Zuidoost-Azië hebben de aanwezigheid van het Confucianisme door de eeuwen heen voortgezet. Deze bestendiging werd gedeeltelijk gevoed door de toestroom van Chinese immigranten naar Jakarta in de 18e eeuw.
Confucianisme werd tot 1965 niet erkend door de Indonesische regering (of de Nederlanders, die Indonesië onder koloniaal bewind hielden na de Tweede Wereldoorlog) als gevolg van de inspanningen van een kleine, Chinese minderheid.
Hindoeïsme en boeddhisme
Hindoeïsme en boeddhisme zijn de twee oudste religies in Indonesië, en beide worden nog steeds beoefend in verspreide gemeenschappen rond de archipel. Bijna 2% van de bevolking, meer dan 4 miljoen mensen, identificeren zich als hindoe, terwijl minder dan 1% zich identificeert als boeddhist. Beide worden door de Indonesische regering erkend als officiële religies.
De Prambanan hindoetempels zijn het grootste tempelcomplex in Indonesië. Ze zijn gebouwd in de 9e eeuw na Christus en staan op de werelderfgoedlijst van UNESCO. simonlong / Getty Images Het hindoeïsme arriveerde eerst op de archipel, via Indiase handelaren en handelaren tussen de tweede en derde eeuw na Christus. Het hindoeïsme in Indonesië genereerde met name geen strikt kastensysteem, zoals in India. Het boeddhisme arriveerde iets later in Indonesië, rond de vijfde eeuw na Christus, hoewel beide religies in de loop van de tijd dominant werden binnen verschillende koninkrijken. Het hindoeïsme en het boeddhisme hebben naar verluidt gedijt in Indonesië, omdat ze comfortabel passen in de context van de dominante inheemse overtuigingen.
Hindoeïstische en boeddhistische monumenten, standbeelden en tempels staan nog steeds in Indonesië, eeuwen na hun eerste bouw. Prambanan en Borobudur zijn bijvoorbeeld de grootste hindoeïstische en boeddhistische tempels in Zuidoost-Azië. Beide tempels zijn gebouwd rond de negende eeuw na Christus en staan op de werelderfgoedlijst van UNESCO
Christendom
Zowel het katholicisme als het protestantisme worden erkend als officiële religies in Indonesië, en beide worden voornamelijk beoefend in Oost-Indonesië en delen van Java. Katholieken vormen ongeveer 3% van de bevolking, of 7, 5 miljoen mensen, terwijl protestanten meer dan 7% van de bevolking uitmaken, of 16, 9 miljoen mensen.
Hoewel de twee door de staat gesanctioneerde religies het katholicisme en het protestantisme zijn, zijn er steeds meer evangelicalen en pinkstermensen.
Priester Stefanus I Kadek Adi Subratha, SVD trekt een kruis op de Indonesische katholieke man in de Roh Kudus-kerk op 5 maart 2014 in Surabaya, Indonesië. Robertus Pudyanto / Getty Images Zoals veel christenen in India en delen van Zuidoost-Azië, kunnen Indonesiërs hun christelijke afkomst herleiden tot de apostel Thomas, die naar verluidt door Egypte is gereisd, naar Palestina en verder naar India. Van daaruit zou het christendom zich waarschijnlijk naar de Indonesische archipel hebben verspreid als gevolg van de handel.
De religie kreeg bekendheid in de 16e eeuw, na de komst van de Portugezen en vervolgens de Nederlanders op zoek naar specerijen. Het katholicisme arriveerde eerst met de Nederlanders en de Portugezen, hoewel in het begin van de 17e eeuw de protestantse hervorming door Europa was getrokken en meer protestantse missionarissen naar geheel Indonesië en Zuidoost-Azië begonnen te reizen.
De Europese invloed was dramatisch langs kusthavens, maar men denkt dat kolonisatie en kerstening de meeste delen van Indonesië tot het einde van de 19e eeuw niet hebben bereikt.
Gelovigen van het geloof
Indonesië is de thuisbasis van meer dan 245 verschillende inheemse religies die historisch de praktijk van andere grote religies in het land hebben beïnvloed. Moslimsultans uit het Javaanse koninkrijk Mataram werden bijvoorbeeld vaak als heilig of goddelijk beschouwd. De invloed van inheemse overtuigingen gaf de sultans een sfeer van mystiek en onfeilbare godsvrucht.
In 1965 identificeerde de eerste president van Indonesië, Soekarno, de zes belangrijkste religies van Indonesië, maar de lijst sloot de inheemse religies uit. Decennia lang werden aanhangers van deze religies gediscrimineerd en zelfs vervolgd wegens godslastering.
Vanaf 2017 identificeert de Indonesische regering nu volgelingen van een van deze religies onder de algemene term Gelovigen van het Geloof, een denominatie die op hun identiteitskaarten kan worden geschreven. Volgelingen van minderheidsreligies worden echter nog steeds geconfronteerd met sociale en zelfs wettelijke discriminatie onder de strikte godslasteringwetten van het land.
bronnen
- Bureau voor democratie, mensenrechten en arbeid. Verslag 2018 over internationale religieuze vrijheid: Singapore . Washington, DC: US Department of State, 2019.
- Osborne, Milton E. Zuidoost-Azië: een inleidende geschiedenis . 11e ed., Allen & Unwin, 2013.
- Renaldi, Adi. Indonesië heeft honderden inheemse religies. Dus waarom worden ze nu alleen herkend? Vice, VICE, 9 nov. 2017.
- Somers Heidhues, Mary. Zuidoost-Azië: een beknopte geschiedenis. Thames & Hudson, 2000.
- The World Factbook: Indonesia. Central Intelligence Agency, Central Intelligence Agency, 1 februari 2018.
- Winowatan, Michelle. Indonesia Blasphemy Law Survives Court Challenge. Human Rights Watch, 27 juli 2018.
- Winzeler, Robert L. Populaire religie in Zuidoost-Azië . Rowman & Littlefield, 2016.
