Gedurende 12 eeuwen hebben studenten van het Zenboeddhisme die zich bezighouden met koanstudie Mu geconfronteerd. Wat is Mu?
Ten eerste is "Mu" de verkorte naam van de eerste koan in een verzameling genaamd de Gateless Gate of Gateless Barrier (Chinees, Wumengua ; Japans, Mumonkan ), samengesteld in China door Wumen Huikai (1183-1260).
De meeste van de 48 koans in de Gateless Gate zijn fragmenten van dialoog tussen echte Zen-studenten en echte Zen-leraren, opgenomen gedurende vele eeuwen. Elk presenteert een verwijzing naar een bepaald aspect van dharma. Door met koans te werken, stapt de student buiten de grenzen van het conceptuele denken en realiseert hij de leer op een dieper, intiemer niveau.
Generaties Zen-leraren hebben ontdekt dat Mu een bijzonder nuttig hulpmiddel is om de conceptuele mist te doorbreken waarin de meesten van ons leven. Het besef van Mu leidt vaak tot een verlichting. Kensho is zoiets als een deur openbreken of een glimp opvangen van een beetje maan achter de wolken - het is een doorbraak, maar er valt nog meer te realiseren.
Dit artikel gaat het 'antwoord' aan de koan niet verklaren. In plaats daarvan zal het enige achtergrondinformatie geven over Mu en misschien een idee geven van wat Mu is en doet.
De Koan Mu
Dit is het hoofdgeval van de koan, formeel "Chao-chou's Dog" genoemd:
Een monnik vroeg meester Chao-chou: "Heeft een hond de Boeddhanatuur of niet?" Chao-chou zei: "Mu!"
(Eigenlijk zei hij waarschijnlijk 'Wu', wat het Chinees is voor Mu, een Japans woord. Mu wordt meestal met 'nee' vertaald, hoewel wijlen Robert Aitken Roshi zei dat de betekenis dichter bij 'niet' ligt. Zen ontstond in China, waar het 'Chan' wordt genoemd. Maar omdat westerse Zen grotendeels is gevormd door Japanse leraren, hebben we in het Westen de neiging om Japanse namen en termen te gebruiken.)
Achtergrond
Chao-chou Ts'ung-shen (ook gespeld als Zhaozhou; Japans, Joshu; 778-897) was een echte leraar die naar verluidt grote verlichting heeft gerealiseerd onder leiding van zijn leraar, Nan-ch'uan (748-835) . Toen Nan-ch'uan stierf, reisde Chao-chou door heel China en bezocht hij de prominente Chan-leraren van zijn tijd.
In de laatste 40 jaar van zijn lange leven vestigde Chao-chou zich in een kleine tempel in het noorden van China en leidde hij zijn eigen discipelen. Er wordt gezegd dat hij een rustige leerstijl heeft gehad en veel in weinig woorden heeft gezegd.
In dit stukje dialoog vraagt de student naar de Boeddha-natuur. In het Mahayana-boeddhisme is de Boeddha-natuur de fundamentele aard van alle wezens. In het boeddhisme betekent 'alle wezens' echt 'alle wezens', niet alleen 'alle mensen'. En een hond is zeker een 'wezen'. Het voor de hand liggende antwoord op de vraag van de monnik "heeft een hond Boeddha-karakter", is ja .
Maar Chao-chou zei: Mu . Nee. Wat is hier aan de hand?
De fundamentele vraag in deze koan gaat over de aard van het bestaan. De vraag van de monnik kwam voort uit een gefragmenteerde, eenzijdige perceptie van het bestaan. Meester Chao-chou gebruikte Mu als een hamer om het conventionele denken van de monnik te doorbreken.
Robert Aitken Roshi schreef (in The Gateless Barrier ),
"De barrière is Mu, maar het heeft altijd een persoonlijk kader. Voor sommigen is de barrière 'Wie ben ik echt?' en die vraag wordt opgelost via Mu. Voor anderen is het 'Wat is de dood?' en die vraag is ook opgelost via Mu. Voor mij was het 'Wat doe ik hier?' "
John Tarrant Roshi schreef in The Book of Mu: Essential Writings on Zen's Most Koan, "De vriendelijkheid van een koan bestaat voornamelijk uit het wegnemen van wat je zeker weet over jezelf."
Werken met Mu
Meester Wumen werkte zelf zes jaar aan Mu voordat hij het besefte. In zijn commentaar op de koan geeft hij deze instructies:
Dus, maak dan je hele lichaam tot een massa van twijfel, en concentreer je met je 360 botten en gewrichten en je 84.000 haarzakjes op dit ene woord Nee [Mu]. Blijf er dag en nacht in graven. Beschouw het niet als niets. Denk niet in termen van 'heeft' of 'heeft niet'. Het is alsof je een roodgloeiende ijzeren bal inslikt. Je probeert het over te geven, maar dat lukt niet. [Vertaling uit Boundless Way Zen]
Koan-onderzoek is geen doe-het-zelfproject. Hoewel de student meestal alleen werkt, is het voor de meesten van ons essentieel om je begrip af en toe te vergelijken met dat van een leraar. Anders is het te gewoon voor de student om vast te houden aan een glimmend idee van wat de koan zegt dat echt gewoon meer conceptuele mist is.
Aitken Roshi zei: "Wanneer iemand een koan-presentatie begint door te zeggen: 'Nou, ik denk dat de leraar zegt ...' Ik wil onderbreken:" Al vergist! "
De overleden Philip Kapleau Roshi zei (in Three Pillars of Zen) :
" Mu houdt zich koel afstandelijk van zowel het intellect als de verbeelding. Probeer het maar, redeneren kan zelfs geen vat op Mu krijgen. In feite proberen we Mu rationeel op te lossen, wordt ons verteld door de meesters, is als" proberen te breken iemands vuist door een ijzeren muur. ''
Er is allerlei uitleg over Mu beschikbaar op het web, veel geschreven door mensen die geen idee hebben waar ze het over hebben. Sommige professoren van religieuze studielessen aan westerse universiteiten leren dat de koan slechts een argument is over de aanwezigheid van de Boeddha-natuur in bewuste of onoplettende wezens. Terwijl die vraag er een is die in Zen opkomt, om aan te nemen dat alles waar de koan over gaat oude Chao-chou te kort verkoopt.
In Rinzai Zen wordt de resolutie van Mu beschouwd als het begin van de Zen-oefening. Mu verandert de manier waarop de student alles waarneemt. Het Boeddhisme heeft natuurlijk vele andere middelen om de student tot realisatie te openen; dit is slechts een bepaalde manier. Maar het is een zeer effectieve manier.
