Die systemen die bekend staan als natuurreligies, worden vaak beschouwd als een van de meest primitieve religieuze overtuigingen. Primitive hier is geen verwijzing naar de complexiteit van het religieuze systeem (omdat natuurreligies erg complex kunnen zijn). In plaats daarvan verwijst het naar het idee dat natuurreligies waarschijnlijk het vroegste soort religieus systeem waren dat door mensen werd ontwikkeld. Hedendaagse natuurreligies in het Westen zijn vaak erg lectisch, omdat ze kunnen lenen van een verscheidenheid aan andere, meer oude tradities.
Vele goden
Natuurreligies zijn over het algemeen gericht op het idee dat goden en andere bovennatuurlijke krachten kunnen worden gevonden door de directe ervaring van natuurlijke gebeurtenissen en natuurlijke objecten. Geloof in het letterlijke bestaan van goden is gebruikelijk, maar niet vereist het is niet ongebruikelijk dat goden als metaforisch worden behandeld. Hoe het ook zij, er is altijd een veelvoud; monotheïsme wordt normaal niet gevonden in natuurreligies. Het is ook gebruikelijk dat deze religieuze systemen de hele natuur als heilig of zelfs goddelijk behandelen (letterlijk of figuurlijk).
Een van de kenmerken van natuurgodsdiensten is dat ze niet vertrouwen op geschriften, individuele profeten of individuele religieuze figuren als symbolische centra. Elke gelovige wordt behandeld als in staat tot onmiddellijke aanhouding van goddelijkheid en het bovennatuurlijke. Niettemin is het nog steeds gebruikelijk in dergelijke gedecentraliseerde religieuze systemen om sjamanen of andere religieuze gidsen te hebben die de gemeenschap dienen.
Natuurreligies zijn over het algemeen relatief egalitair in termen van leiderschapsposities en relaties tussen leden. Men gelooft dat alles dat zich in het universum bevindt en niet door mensen is gecreëerd, verbonden is door een ingewikkeld web van energie of levenskracht en dat geldt ook voor mensen. Het is niet ongebruikelijk dat alle leden als een soort geestelijken worden beschouwd (priesteressen en priesters). Hiërarchische relaties, als ze bestaan, zijn meestal tijdelijk (voor een bepaalde gebeurtenis of seizoen, misschien) en / of een gevolg van ervaring of leeftijd. Zowel mannen als vrouwen zijn te vinden in leidinggevende posities, waarbij vrouwen vaak dienen als leiders van rituele evenementen.
Heilige plaatsen
Natuurgodsdiensten bouwen meestal ook geen permanente heilige gebouwen op die zijn gewijd aan religieuze doeleinden. Ze kunnen soms tijdelijke structuren bouwen voor speciale doeleinden, zoals een zweethut, en ze kunnen ook bestaande gebouwen zoals iemands huis gebruiken voor hun religieuze activiteiten. Over het algemeen wordt heilige ruimte echter gevonden in de natuurlijke omgeving in plaats van gebouwd met bakstenen en mortel. Religieuze evenementen worden vaak in de open lucht gehouden in parken, op het strand of in het bos. Soms worden kleine wijzigingen aangebracht in de open ruimte, zoals de plaatsing van steen, maar niets dat lijkt op een permanente structuur.
Voorbeelden van natuurreligies zijn te vinden in moderne neo-heidense overtuigingen, traditionele overtuigingen van veel inheemse stammen over de hele wereld en de tradities van oude polytheïstische religies. Een ander vaak genegeerd voorbeeld van een natuurgodsdienst is modern deïsme, atheïstisch geloofssysteem dat zich bezighoudt met het vinden van bewijs van een enkele schepper God in de structuur van de natuur zelf. Dit omvat vaak de ontwikkeling van een zeer persoonlijk religieus systeem op basis van individuele rede en studie - het deelt dus met andere natuurreligies kenmerken zoals decentralisatie en een focus op de natuurlijke wereld.
Minder verontschuldigende beschrijvingen van natuurreligies beweren soms dat een belangrijk kenmerk van deze systemen niet in harmonie is met de natuur, zoals vaak wordt beweerd, maar in plaats daarvan een beheersing en controle over de krachten van de natuur. In "Nature Religion in America" (1990) betoogde Catherine Albanese dat zelfs het rationalistische deïsme van het vroege Amerika was gebaseerd op een impuls voor de beheersing van de natuur en niet-elite mensen.
Zelfs als de Albanese analyse van natuurgodsdiensten in Amerika geen volledig nauwkeurige beschrijving is van natuurgodsdiensten in het algemeen, moet worden erkend dat dergelijke religieuze systemen inderdaad een "donkere kant" achter de aangename retoriek hebben. Er lijkt wel een neiging te bestaan tot meesterschap over de natuur en andere mensen die, hoewel dat niet nodig is, harde uitdrukking kan vinden - bijvoorbeeld nazisme en odinisme.
