Veel bovennatuurlijke wezens bevolken de boeddhistische literatuur, maar onder deze Mara is uniek. Hij is een van de vroegste niet-menselijke wezens die in boeddhistische geschriften verschijnt. Hij is een demon, soms de Lord of Death genoemd, die een rol speelt in vele verhalen over de Boeddha en zijn monniken.
Mara staat vooral bekend om zijn aandeel in de verlichting van de historische Boeddha. Dit verhaal werd gemythologiseerd als een grote strijd met Mara, wiens naam "vernietiging" betekent en die de passies vertegenwoordigt die ons strikken en misleiden.
De verlichting van de Boeddha
Er zijn verschillende versies van dit verhaal; sommige tamelijk eenvoudig, sommige uitgebreid, sommige fantasmagorisch. Hier is een eenvoudige versie:
Terwijl de toekomstige Boeddha, Siddhartha Gautama, in meditatie zat, bracht Mara zijn mooiste dochters om Siddhartha te verleiden. Siddhartha bleef echter in meditatie. Toen stuurde Mara enorme legers van monsters om hem aan te vallen. Toch zat Siddhartha stil en onaangeroerd.
Mara beweerde dat de zetel van verlichting terecht van hem was en niet van de sterfelijke Siddhartha. Mara's monsterlijke soldaten riepen samen: "Ik ben zijn getuige!" Mara daagde Siddhartha uit, wie zal voor u spreken?
Toen strekte Siddhartha zijn rechterhand uit om de aarde aan te raken, en de aarde zelf sprak: "Ik getuig u!" Mara is verdwenen. En terwijl de ochtendster aan de hemel opkwam, besefte Siddhartha Gautama verlichting en werd een Boeddha.
De oorsprong van Mara
Mara heeft misschien meer dan één precedent gehad in de pre-boeddhistische mythologie. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat hij gedeeltelijk gebaseerd was op een nu vergeten personage uit de populaire folklore.
Zenleraar Lynn Jnana Sipe wijst er in "Reflections on Mara" op dat het idee van een mythologisch wezen dat verantwoordelijk is voor het kwaad en de dood wordt gevonden in Vedische brahmaanse mythologische tradities en ook in niet-brahmaanse tradities, zoals die van de jains. Met andere woorden, elke religie in India lijkt in zijn mythen een personage als Mara te hebben gehad.
Mara lijkt ook gebaseerd te zijn op een droogtedemon uit de Vedische mythologie genaamd Namuci. De Eerwaarde Jnana Sipe schrijft:
'Terwijl Namuci aanvankelijk in de Pali Canon als zichzelf verschijnt, werd hij getransformeerd in vroege boeddhistische teksten om dezelfde te zijn als Mara, de god van de dood. In de boeddhistische demonologie is de figuur van Namuci, met zijn associaties van doodshandelende vijandigheid, als gevolg van droogte werd opgenomen en gebruikt om het symbool van Mara op te bouwen; dit is hoe de Boze is - hij is Namuci, die het welzijn van de mensheid bedreigt. Mara dreigt niet door de seizoensregens achter te houden, maar door de kennis van de waarheid achter te houden of te verdoezelen. "
Mara in de vroege teksten
Ananda WP Guruge schrijft in " The Buddha's Encounters with Mara the Tempte r" dat het bijna onmogelijk is om een samenhangend verhaal over Mara samen te stellen.
"In zijn Dictionary of Paali Proper Names introduceert professor GP Malalasekera Maara als 'de personificatie van de dood, de boze, de tempter (de boeddhistische tegenhanger van de duivel of het principe van vernietiging).' Hij vervolgt: 'De legendes over Maara zijn in de boeken erg betrokken en trotseren elke poging om ze te ontrafelen.' "
Guruge schrijft dat Mara in de vroege teksten verschillende rollen speelt en soms verschillende karakters lijkt te zijn. Soms is hij de belichaming van de dood; soms vertegenwoordigt hij ongeschoolde emoties of geconditioneerd bestaan of verleiding. Soms is hij de zoon van een god.
Is Mara de boeddhistische satan?
Hoewel er enkele duidelijke parallellen zijn tussen Mara en de Duivel of Satan van monotheïstische religies, zijn er ook veel significante verschillen.
Hoewel beide personages met kwaad worden geassocieerd, is het belangrijk om te begrijpen dat boeddhisten 'kwaad' anders begrijpen dan hoe het in de meeste andere religies wordt begrepen.
Mara is ook een relatief minder belangrijke figuur in de boeddhistische mythologie in vergelijking met Satan. Satan is de heer van de hel. Mara is alleen de heer van de hoogste Deva-hemel van de verlangenswereld van de Triloka, die een allegorische weergave is van de werkelijkheid die is aangepast aan het hindoeïsme.
Aan de andere kant schrijft Jnana Sipe:
"Ten eerste, wat is Mara's domein? Waar werkt hij? Op een gegeven moment gaf de Boeddha aan dat elk van de vijf skandha's, of de vijf aggregaten, evenals de geest, mentale toestanden en mentaal bewustzijn allemaal Mara worden verklaard. Mara symboliseert het hele bestaan van onverlichte mensheid. Met andere woorden, het rijk van Mara is het hele samsarische bestaan. Mara verzadigt alle hoeken en gaten van het leven. Alleen in Nirvana is zijn invloed onbekend. Ten tweede, hoe werkt Mara? Hierin ligt de sleutel tot Mara's invloed op alle onverlichte wezens. De Pali Canon geeft eerste antwoorden, niet als alternatieven, maar als variërende termen. Ten eerste gedraagt Mara zich als een van de demonen van [toen] populair denken. Hij gebruikt misleidingen, vermommingen en bedreigingen die hij bezit mensen, en hij gebruikt allerlei vreselijke fenomenen om angst aan te jagen of verwarring te veroorzaken. Mara's meest effectieve wapen houdt een klimaat van angst in stand, of het nu gaat om droogte of hongersnood of kanker of terrorisme. Identificeren met een verlangen of f oor verstevigt de knoop die iemand eraan bindt, en daardoor de invloed die het kan hebben over een. "
De kracht van de mythe
Joseph Campbell's hervertelling van het verlichtingsverhaal van de Boeddha verschilt van wat ik elders heb gehoord, maar ik vind het toch wel leuk. In de versie van Campbell verscheen Mara als drie verschillende personages. De eerste was Kama of Lust, en hij bracht zijn drie dochters met zich mee, genaamd Desire, Fulfillment en Regret.
Toen Kama en zijn dochters Siddhartha niet konden afleiden, werd Kama Mara, Lord of Death, en hij bracht een leger van demonen. En toen het leger van demonen Siddhartha niet schaadde (zij veranderden in bloemen in zijn aanwezigheid), werd Mara Dharma, wat (in de context van Campbell) 'plicht' betekent.
Jongeman, zei Dharma, de gebeurtenissen in de wereld vragen je aandacht. En op dit punt raakte Siddhartha de aarde aan en de aarde zei: "Dit is mijn geliefde zoon die door ontelbare levens, zo van zichzelf gegeven, hier geen lichaam is." Een interessante hervertelling, denk ik.
Wie is Mara voor jou?
Zoals in de meeste boeddhistische leerstellingen, is het niet de bedoeling van Mara om in Mara te 'geloven', maar om te begrijpen wat Mara voorstelt in je eigen praktijk en levenservaring. Jnana Sipe zei:
"Het leger van Mara is vandaag net zo reëel voor ons als voor de Boeddha. Mara staat voor die gedragspatronen die verlangen naar de zekerheid vast te houden aan iets echts en permanents in plaats van de vraag te stellen die gesteld wordt door een voorbijgaand en contingent wezen. 'Het maakt niet uit wat je begrijpt', zei Boeddha, 'als iemand begrijpt, staat Mara naast hem.' De stormachtige verlangens en angsten die ons aanvallen, evenals de opvattingen en meningen die ons beperken, zijn voldoende bewijs hiervan. Of we nu spreken van bezwijken aan onweerstaanbare driften en verslavingen of verlamd zijn door neurotische obsessies, beide zijn psychologisch manieren om onze huidige samenwoning met de duivel te articuleren. "
