Boeddhisme bereikte voor het eerst Tibet in de 7e eeuw. Tegen de 8e eeuw reisden leraren zoals Padmasambhava naar Tibet om de dharma te onderwijzen. Na verloop van tijd ontwikkelden Tibetanen hun eigen perspectieven en benaderingen van het boeddhistische pad.
De onderstaande lijst is van de belangrijkste onderscheidende tradities van het Tibetaans boeddhisme. Dit is slechts een korte glimp van rijke tradities die zijn vertakt in vele subscholen en geslachten.
01 van 06Nyingmapa
Een monnik voert een heilige dans uit in Shechen, een groot Nyingmapa-klooster in Sichuan Provinc, China. Heather Elton / Design Pics / Getty Images Nyingmapa is de oudste school van het Tibetaans boeddhisme. Het beweert als zijn oprichter Padmasambhava, ook Guru Rinpoche genoemd, "Geliefde Meester", die zijn begin in de late 8e eeuw plaatst. Padmasambhava wordt gecrediteerd met het bouwen van Samye, het eerste klooster in Tibet, rond 779 CE.
Samen met tantrische oefeningen benadrukt Nyingmapa geopenbaarde leringen toegeschreven aan Padmasambhava plus de 'grote perfectie' of Dzogchen-doctrines.
02 van 06Kagyu
Kleurrijke schilderijen sieren de muren van het klooster van Drikung Kagyu Rinchenling, Kathmandu, Nepal. Danita Delimont / Getty Images De Kagyu-school is voortgekomen uit de leer van Marpa "The Translator" (1012-1099) en zijn student, Milarepa. Milarepa's student Gampopa is de belangrijkste oprichter van Kagyu. Kagyu is het best bekend om zijn systeem van meditatie en beoefening genaamd Mahamudra.
Het hoofd van de Kagyu-school heet de Karmapa. Het huidige hoofd is de zeventiende Gyalwa Karmapa, Ogyen Trinley Dorje, die in 1985 werd geboren in de regio Lhathok in Tibet.
03 van 06Sakyapa
Een bezoeker van het belangrijkste Sakya-klooster in Tibet poseert voor gebedswielen. Dennis Walton / Getty Images In 1073 bouwde Khon Konchok Gyelpo (1034 -102) het Sakya-klooster in het zuiden van Tibet. Zijn zoon en opvolger, Sakya Kunga Nyingpo, richtte de Sakya-sekte op. Sakya-leraren bekeerden de Mongoolse leiders Godan Khan en Kublai Khan tot het boeddhisme. Na verloop van tijd breidde Sakyapa zich uit naar twee subsecten genaamd de Ngor-afkomst en de Tsaar-afkomst. Sakya, Ngor en Tsar vormen de drie scholen ( Sa-Ngor-Tsar-gsum ) van de Sakyapa-traditie.
De centrale leer en praktijk van Sakyapa wordt Lamdrey (Lam-'bras) genoemd, of 'het pad en zijn vrucht'. Het hoofdkantoor van de Sakya-sekte bevindt zich vandaag in Rajpur in Uttar Pradesh, India. Het huidige hoofd is de Sakya Trizin, Ngakwang Kunga Thekchen Palbar Samphel Ganggi Gyalpo.
04 van 06Gelugpa
Gelug-monniken dragen de gele hoeden van hun bestelling tijdens een formele ceremonie. Jeff Hutchens / Getty Images De Gelugpa- of Gelukpa-school, soms de 'gele hoed'-sekte van het Tibetaanse boeddhisme genoemd, werd opgericht door Je Tsongkhapa (1357-1419), een van de grootste geleerden van Tibet. Het eerste Gelug-klooster, Ganden, werd gebouwd door Tsongkhapa in 1409.
De Dalai Lama's, die sinds de 17e eeuw spirituele leiders van het Tibetaanse volk zijn geweest, komen uit de Gelug-school. Het nominale hoofd van Gelugpa is de Ganden Tripa, een aangestelde functionaris. De huidige Ganden Tripa is Thubten Nyima Lungtok Tenzin Norbu.
De Gelug-school legt veel nadruk op kloosterdiscipline en een degelijke beurs.
05 van 06Jonangpa
Tibetaanse monniken werken aan het maken van een ingewikkelde zandtekening, bekend als een mandala, in de Broward County Main Library op 6 februari 2007 in Fort Lauderdale, Florida. Joe Raedle / Staff / Getty Images Jonangpa werd in de late 13e eeuw gesticht door een monnik genaamd Kunpang Tukje Tsondru. Jonangpa onderscheidt zich vooral door kalachakra, de benadering van tantra yoga.
In de 17e eeuw veranderde de 5e Dalai Lama de Jonangs met geweld in zijn school, Gelug. Men dacht dat Jonangpa uitgestorven was als een onafhankelijke school. Na verloop van tijd werd echter vernomen dat enkele Jonang-kloosters onafhankelijk waren gebleven van Gelug.
Jonangpa wordt nu opnieuw officieel erkend als een onafhankelijke traditie.
06 van 06Bonpo
Bon-dansers wachten om op te treden bij de gemaskerde dansers in het Tibetaanse boeddhistische klooster Wachuk in Sichuan, China. Peter Adams / Getty Images Toen het boeddhisme in Tibet arriveerde, concurreerde het met inheemse tradities om de loyaliteit van Tibetanen. Deze inheemse tradities combineerden elementen van animisme en sjamanisme. Sommige van de sjamaanse priesters van Tibet werden "bon" genoemd en na verloop van tijd werd "Bon" de naam van de niet-boeddhistische religieuze tradities die in de Tibetaanse cultuur bleven hangen.
Na verloop van tijd werden elementen van Bon opgenomen in het boeddhisme. Tegelijkertijd namen Bon-tradities elementen van het boeddhisme in zich op, totdat Bonpo meer boeddhistisch leek dan niet. Veel aanhangers van Bon beschouwen hun traditie als los van het boeddhisme. Zijne Heiligheid de 14e Dalai Lama heeft Bonpo echter erkend als een school voor Tibetaans boeddhisme.
