Als onderdeel van de wijsheidsliteratuur in de Bijbel, bieden de psalmen een niveau van emotionele aantrekkingskracht en vakmanschap dat hen onderscheidt van de rest van de Bijbel. Psalm 51 is geen uitzondering. Psalm 51, geschreven door koning David op het hoogtepunt van zijn macht, is zowel een aangrijpende uitdrukking van berouw als een oprecht verzoek om vergeving van God.
Voordat we dieper ingaan op de psalm zelf, laten we eens kijken naar enkele achtergrondinformatie die verband houdt met het ongelooflijke gedicht van David.
Achtergrond
Auteur: Zoals hierboven vermeld, is David de auteur van Psalm 51. De tekst vermeldt David als de auteur, en deze bewering is in de hele geschiedenis relatief onbetwist gebleven. David was de auteur van nog een aantal psalmen, waaronder een aantal beroemde passages zoals Psalm 23 ("De Heer is mijn herder") en Psalm 145 ("Groot is de Heer en meest lof waardig").
Datum: De psalm werd geschreven terwijl David op het hoogtepunt van zijn regering was als koning van Israël - ergens rond 1000 voor Christus
Omstandigheden: Zoals met alle psalmen, creëerde David een kunstwerk toen hij Psalm 51 schreef - in dit geval een gedicht. Psalm 51 is een bijzonder interessant stuk wijsheidsliteratuur omdat de omstandigheden die David hebben geïnspireerd om het te schrijven zo beroemd zijn. In het bijzonder schreef David Psalm 51 na de fall-out van zijn verachtelijke behandeling van Bathseba.
Kortom, David (een getrouwde man) zag Bathseba baden terwijl hij rond het dak van zijn paleizen liep. Hoewel Bathsheba zelf was getrouwd, wilde David haar. En omdat hij de koning was, nam hij haar. Toen Bathseba zwanger werd, ging David zover dat hij de moord op haar man regelde, zodat hij haar als zijn vrouw kon nemen. (Je kunt het hele verhaal lezen in 2 Samuël 11.)
Na deze gebeurtenissen werd David op een gedenkwaardige manier geconfronteerd met de profeet Nathan - zie 2 Samuël 12 voor de details. Gelukkig eindigde deze confrontatie toen David bij zinnen kwam en de dwaling van zijn wegen herkende.
David schreef Psalm 51 om zich van zijn zonde te bekeren en om vergeving van God te smeken
Betekenis
Terwijl we in de tekst springen, is het een beetje verrassend om te zien dat David niet begint met de duisternis van zijn zonde, maar met de realiteit van Gods genade en mededogen:
1 Heb medelijden met mij, o God,
volgens uw onfeilbare liefde;
volgens uw grote medeleven
ruim mijn overtredingen uit.
2 Was al mijn ongerechtigheid weg
en reinig mij van mijn zonde.
Psalm 51: 1-2
Deze eerste verzen introduceren een van de belangrijkste thema's van de psalm: Davids verlangen naar zuiverheid. Hij wilde gereinigd worden van de corruptie van zijn zonde.
Ondanks zijn onmiddellijke oproep tot genade, deed David niets over de zondigheid van zijn acties met Bathseba. Hij probeerde geen excuses te maken of de ernst van zijn misdaden te vervagen. In plaats daarvan bekende hij openlijk zijn wangedrag:
3 Want ik ken mijn overtredingen,
en mijn zonde ligt altijd voor mij.
4 Tegen jou, alleen jij, heb ik gezondigd
en gedaan wat kwaad is in uw ogen;
dus je hebt gelijk in je vonnis
en gerechtvaardigd wanneer u oordeelt.
5 Zeker, ik was zondig bij de geboorte,
ful vanaf het moment dat mijn moeder mij verwekte.
6 Toch wenste u trouw zelfs in de baarmoeder;
u hebt mij wijsheid geleerd op die geheime plek.
Verzen 3-6
Merk op dat David geen melding maakte van de specifieke zonden die hij had begaan - verkrachting, overspel, moord, enzovoort. Dit was een gangbare praktijk in de liedjes en gedichten van zijn tijd. Als David specifiek was geweest over zijn zonden, dan zou zijn psalm van toepassing zijn geweest op bijna niemand anders. Door in algemene bewoordingen over zijn zonde te spreken, stond David een veel breder publiek toe zich te verbinden met zijn woorden en te delen in zijn verlangen om zich te bekeren.
Merk ook op dat David zich niet verontschuldigde bij Bathseba of haar echtgenoot in de tekst. In plaats daarvan zei hij tegen God: "Alleen tegen jou heb ik gezondigd en gedaan wat kwaad is in jouw ogen." Daarbij negeerde of kleineerde hij de mensen die hij schade had berokkend niet. In plaats daarvan erkende hij terecht dat alle menselijke zondigheid in de eerste plaats een rebellie tegen God is. Met andere woorden, David wilde de primaire oorzaken en gevolgen van zijn zondig gedrag aanpakken - zijn zondige hart en zijn behoefte om door God te worden gereinigd.
Overigens weten we uit aanvullende Schriftteksten dat Bathseba later een officiële echtgenote van de koning werd. Ze was ook de moeder van de uiteindelijke erfgenaam van David: koning Salomo (zie 2 Samuël 12: 24-25). Niets van dit verontschuldigt David's gedrag op geen enkele manier, noch betekent het dat hij en Bathsheba een liefdevolle relatie hadden. Maar het houdt wel een zekere mate van spijt en berouw in van Davids kant jegens de vrouw die hij onrecht had aangedaan.
7 Reinig mij met hysop en ik zal rein zijn;
Was me en ik zal witter zijn dan sneeuw.
8 Laat mij vreugde en blijdschap horen;
verblijd de botten die u hebt verpletterd.
9 Verberg je gezicht voor mijn zonden
en verwijder al mijn ongerechtigheid.
Verzen 7-9
Deze vermelding van "hysop" is belangrijk. Hysop is een kleine, bossige plant die groeit in het Midden-Oosten - het is onderdeel van de mintfamilie van planten. In het hele Oude Testament is hysop een symbool van zuivering en zuiverheid. Deze verbinding gaat terug naar de wonderbaarlijke ontsnapping van de Israëlieten uit Egypte in het boek Exodus. Op de dag van het Pascha gebood God de Israëlieten om de deurkozijnen van hun huizen te schilderen met lamsbloed met behulp van een stengel hysop. (Zie Exodus 12 voor het volledige verhaal.) Hysop was ook een belangrijk onderdeel van de opofferingsrituelen in de Joodse tabernakel en tempel - zie bijvoorbeeld Leviticus 14: 1-7.
Door te vragen om gereinigd te worden met hysop, bekende David opnieuw zijn zonde. Hij erkende ook Gods kracht om zijn zondigheid weg te wassen, waardoor hij 'witter dan sneeuw' werd. Door God zijn zonde te laten verwijderen ("al mijn ongerechtigheid uitwissen") zou David opnieuw vreugde en vreugde kunnen ervaren.
Interessant is dat deze oudtestamentische praktijk van het offeren van bloed om de vlek van zonde te verwijderen, zeer sterk wijst op het offer van Jezus Christus. Door het vergieten van Zijn bloed aan het kruis, opende Jezus de deur voor alle mensen om gereinigd te worden van hun zonde, en liet ons "witter dan sneeuw" achter.
10 Creëer in mij een zuiver hart, o God,
en hernieuw een standvastige geest in mij.
11 Werp mij niet uit uw aanwezigheid
of neem uw Heilige Geest van mij weg.
12 Herstel mij de vreugde van uw redding
en geef me een gewillige geest, om me te ondersteunen.
Verzen 10-12
Nogmaals, we zien dat een belangrijk thema van Davids psalm zijn verlangen naar zuiverheid is - naar 'een zuiver hart'. Dit was een man die (eindelijk) de duisternis en de corruptie van zijn zonde begreep.
Net zo belangrijk was dat David niet alleen op zoek was naar vergeving voor zijn recente overtredingen. Hij wilde de hele richting van zijn leven veranderen. Hij smeekte God om "een standvastige geest in mij te vernieuwen" en "mij een gewillige geest te schenken, om mij te ondersteunen." David erkende dat hij weg was afgedwaald van zijn relatie met God. Naast vergeving wilde hij de vreugde van het herstellen van die relatie.
13 Dan zal ik overtreders je wegen leren,
Zodat zondaars naar u terugkeren.
14 Verlos mij van de schuld van bloedvergieten, o God,
gij die God mijn Redder bent,
en mijn tong zal zingen van uw gerechtigheid.
15 Open mijn lippen, Heer,
en mijn mond zal uw lof verklaren.
16 U houdt niet van opoffering, anders zou ik het brengen;
u neemt geen genoegen met brandoffers.
17 Mijn offer, o God, is een gebroken geest;
een gebroken en berouwvol hart
ou, God, zal niet verachten.
Verzen 13-17
Dit is een belangrijk deel van de psalm omdat het Davids hoge inzicht in Gods karakter laat zien. Ondanks zijn zonde begreep David nog steeds wat God waardeert in degenen die Hem volgen.
In het bijzonder waardeert God oprecht berouw en oprechte berouw veel meer dan rituele offers en wettische praktijken. God is verheugd als we het gewicht van onze zonde voelen - wanneer we onze rebellie tegen Hem belijden en ons verlangen om terug te keren naar Hem. Deze overtuigingen op hartniveau zijn veel belangrijker dan maanden en jaren van "een behoorlijke tijd doen" en rituele gebeden zeggen in een poging onze weg terug naar Gods goede genaden te verdienen.
18 Moge het u behagen om Zion te gedijen,
om de muren van Jeruzalem op te bouwen.
19 Dan zult u genieten van de offers van de rechtvaardigen,
in brandoffers die geheel worden aangeboden;
dan zullen stieren op uw altaar worden geofferd.
Verzen 18-19
David sloot zijn psalm af door tussenbeide te komen namens Jeruzalem en Gods volk, de Israëlieten. Als de koning van Israël was dit de belangrijkste rol van David - om voor Gods volk te zorgen en als hun spirituele leider te dienen. Met andere woorden, David beëindigde zijn psalm van bekentenis en berouw door terug te keren naar het werk dat God hem had geroepen te doen.
Toepassing
Wat kunnen we leren van Davids krachtige woorden in Psalm 51? Laat me drie belangrijke principes benadrukken.
- Belijdenis en berouw zijn noodzakelijke elementen om God te volgen. Het is belangrijk voor ons om te zien hoe serieus David pleitte voor vergeving van God zodra hij zich bewust werd van zijn zonde. Dat komt omdat de zonde zelf ernstig is. Het scheidt ons van God en leidt ons naar donkere wateren.
Als zij die God volgen, moeten we onze zonden regelmatig aan God belijden en zijn vergeving zoeken. - We moeten het gewicht van onze zonde voelen. Een deel van het proces van bekentenis en berouw is een stap terug doen om onszelf te onderzoeken in het licht van onze zondigheid. We moeten de waarheid van onze rebellie tegen God op een emotioneel niveau voelen, zoals David deed. We kunnen niet op die emoties reageren door poëzie te schrijven, maar we moeten wel reageren.
- We moeten ons verheugen in onze vergeving. Zoals we hebben gezien, is David's verlangen naar zuiverheid een belangrijk thema in deze psalm - maar dat geldt ook voor vreugde. David had vertrouwen in Gods trouw om zijn zonde te vergeven, en hij voelde consequent blij dat hij werd gereinigd van zijn overtredingen.
In moderne tijden zien we terecht bekentenis en berouw als serieuze zaken. Nogmaals, de zonde zelf is ernstig. Maar degenen onder ons die de redding hebben ervaren die wordt aangeboden door Jezus Christus, kunnen net zo zeker voelen als David dat God onze overtredingen al heeft vergeven. Daarom kunnen we ons verheugen.
