De patriarch Abraham staat bekend als de vader van 's werelds drie grote monotheïstische godsdiensten: jodendom, christendom en islam. Eeuwenlang werd zijn trouw aan één god in een tijd waarin mensen vele goden aanbaden, beschouwd als een monumentale breuk met de samenleving om hem heen. Een archeologische ontdekking die bekend staat als de Ugaritische teksten, opent echter een venster op een andere culturele context voor het verhaal van Abraham dan bijbelse historici eerst dachten.
Records van Ugaritische teksten
In 1929 vond een Franse archeoloog genaamd Claude Schaeffer een oud paleis in Ugarit, tegenwoordig bekend als Ras Shamra, nabij Latakia aan de Middellandse Zeekust van Syrië. Het paleis verspreidde zich over twee hectare en stond twee verdiepingen lang, volgens The Biblical World: An Illustrated Atlas.
Nog spannender dan het paleis was een grote voorraad kleitabletten die op de site te vinden was. Het schrijven erop en de teksten zelf hebben bijna een eeuw lang gestudeerd. De tabletten werden de Ugaritische teksten genoemd naar de site waar ze werden opgegraven.
De taal van de Ugaritische teksten
De Ugaritische tabletten worden genoteerd om een andere belangrijke reden: ze zijn niet geschreven in een spijkerschrift bekend als Akkadisch, de gemeenschappelijke taal van de regio van 3000 tot 2000 voor Christus. In plaats daarvan werden deze tabletten geschreven in een spijkerschrift van 30 tekens dat ook genaamd Ugaritic.
Geleerden hebben opgemerkt dat het Ugaritisch lijkt op het Hebreeuws, evenals de Aramese en Fenicische talen. Deze gelijkenis heeft hen ertoe gebracht om het Ugaritisch te categoriseren als een van de voorlopertalen die de ontwikkeling van het Hebreeuws hebben beïnvloed, een belangrijke vondst voor het traceren van de geschiedenis van de taal.
Religie-expert Mark S. Smith in zijn boek Untold Stories: The Bible and Ugaritic Studies in the Twentieth Century, categoriseert de Ugaritische teksten als "revolutionair" voor bijbelse geschiedenisstudies. Archeologen, taalkundigen en bijbelse historici hebben de Ugaritische teksten bijna een eeuw lang bestudeerd en geprobeerd de wereld te begrijpen die ze beschrijven en de mogelijke invloed ervan op het verhaal van Abraham in Genesis hoofdstukken 11-25.
Literaire en bijbelse parallellen in de Ugaritische teksten
Naast de taal, tonen de Ugaritische teksten veel literaire elementen die hun weg hebben gevonden naar de Hebreeuwse Bijbel, bij christenen bekend als het Oude Testament. Onder deze zijn afbeeldingen voor God en tweelingreeksen uitspraken bekend als parallellismen zoals die gevonden in de bijbelse boeken van Psalmen en Spreuken.
De Ugaritische teksten bevatten ook gedetailleerde beschrijvingen van de Kanaänitische religie die Abraham zou zijn tegengekomen toen hij zijn uitgebreide familie naar het gebied bracht. Deze overtuigingen zouden de cultuur hebben gevormd die Abraham tegenkwam.
Het interessantst onder deze details zijn verwijzingen naar een Kanaänitische god genaamd El of Elohim, die zich losjes vertaalt als 'de Heer'. De Ugaritische teksten geven aan dat terwijl andere goden werden aanbeden, El de overhand had over alle goden.
Dit detail heeft rechtstreeks betrekking op de hoofdstukken 11 tot en met 25 van Genesis die het verhaal van Abraham omvatten. In de originele Hebreeuwse versie van deze hoofdstukken wordt naar God verwezen als El of Elohim.
Links van de Ugaritische teksten naar Abraham
Geleerden denken dat de gelijkenis van namen aantoont dat de Kanaänitische religie mogelijk de naam heeft gebruikt die in het verhaal van Abraham voor God wordt gebruikt. Op basis van de manier waarop ze omgaan met mensen, lijken de twee goden echter heel verschillend wanneer de Ugaritische teksten worden vergeleken met het verhaal van Abraham in de Bijbel.
bronnen
- Untold Stories: The Bible and Ugaritic Studies in the Twentieth Century door Mark S. Smith (Baker Academic 2001).
- The Biblical World: An Illustrated Atlas (National Geographic 2007)
