Er wordt gezegd dat er 84.000 dharma-poorten zijn, wat een poëtische manier is om te zeggen dat er oneindige manieren zijn om de beoefening van de Boeddha dharma in te voeren. En door de eeuwen heen heeft het boeddhisme een enorme diversiteit aan scholen en praktijken ontwikkeld. Een manier om te begrijpen hoe deze diversiteit tot stand is gekomen, is door de drie draaiingen van het dharma-wiel te begrijpen.
Het dharma-wiel, meestal afgebeeld als een wiel met acht spaken voor het Achtvoudige Pad, is een symbool van het Boeddhisme en van de Boeddha-dharma. Het Dharma-wiel draaien of in beweging zetten, is een poëtische manier om de leer van de Boeddha over het dharma te beschrijven.
In het Mahayana-boeddhisme wordt gezegd dat de Boeddha drie keer aan het dharma-wiel draaide. Deze drie bochten vertegenwoordigen drie belangrijke gebeurtenissen in de boeddhistische geschiedenis.
Het eerste draaien van het Dharmawiel
De eerste ommekeer begon toen de historische Boeddha zijn eerste preek hield na zijn verlichting. In deze preek legde hij de vier nobele waarheden uit, die de basis zouden vormen voor alle leringen die hij in zijn leven gaf.
Overweeg de positie van de Boeddha na zijn verlichting om de eerste en volgende bochten te waarderen. Hij had zich iets gerealiseerd dat de gewone kennis en ervaring te boven ging. Als hij de mensen eenvoudig had verteld wat hij zich had gerealiseerd, zou niemand hem hebben begrepen. Dus in plaats daarvan ontwikkelde hij een pad van oefening zodat mensen verlichting voor zichzelf konden realiseren.
In zijn boek The Third Turning of the Wheel: Wisdom of the Samdhinirmocana Sutra legde zenleraar Reb Anderson uit hoe de Boeddha zijn leer begon.
"Hij moest spreken in een taal die de mensen die naar hem luisterden, konden verstaan, dus in deze eerste draai aan het dharma-wiel bood hij een conceptuele, logische leer aan. Hij liet ons zien hoe onze ervaring te analyseren en hij zette een pad uit voor mensen om vrijheid te vinden en zichzelf te bevrijden van lijden. "
Zijn doel was niet om mensen een geloofssysteem te geven om hun lijden te verzachten, maar om hen te laten zien hoe ze zelf konden waarnemen wat hun lijden veroorzaakte. Alleen dan konden ze begrijpen hoe ze zichzelf konden bevrijden.
De tweede draaiing van het Dharmawiel
De tweede ommekeer, die ook de opkomst van het Mahayana-boeddhisme markeert, zou ongeveer 500 jaar na de eerste hebben plaatsgevonden.
Je vraagt je misschien af of de historische Boeddha niet meer leefde, hoe had hij dan weer aan het stuur kunnen draaien? Enkele mooie mythen ontstonden om deze vraag te beantwoorden. Van de Boeddha werd gezegd dat hij de tweede keer in preken op de Vulture Peak Mountain in India had onthuld. De inhoud van deze preken werd echter verborgen gehouden door bovennatuurlijke wezens genaamd naga's en werd alleen onthuld wanneer mensen er klaar voor waren.
Een andere manier om de tweede ommekeer uit te leggen is dat de basiselementen van de tweede ommekeer te vinden zijn in de preken van de historische Boeddha, hier en daar geplant als zaden, en het duurde ongeveer 500 jaar voordat de zaden in de hoofden van levende wezens begonnen te ontspruiten . Toen kwamen grote wijzen zoals Nagarjuna naar voren als de stem van de Boeddha in de wereld.
De tweede ommekeer gaf ons de perfectie van wijsheidsleer. Het hoofdbestanddeel van deze leer is sunyata, leegte. Dit vertegenwoordigt een dieper begrip van de aard van het bestaan dan de eerste draaiende leer van anatta. Zie "Sunyata of leegte: de perfectie van wijsheid" voor meer informatie hierover.
De tweede draai ging ook weg van de focus op individuele verlichting. Het tweede keerpunt van de praktijk is de bodhisattva, die ernaar streeft alle wezens naar verlichting te brengen. Inderdaad lezen we in de Diamond Sutra dat individuele verlichting niet mogelijk is:
"... alle levende wezens zullen uiteindelijk door mij worden geleid naar het laatste Nirvana, het definitieve einde van de cyclus van geboorte en dood. En wanneer dit ondoorgrondelijke, oneindige aantal levende wezens allemaal zijn bevrijd, in werkelijkheid zelfs geen enkele zijn is eigenlijk bevrijd.
"Waarom Subhuti? Omdat als een bodhisattva nog steeds vasthoudt aan de illusies van vorm of fenomenen zoals een ego, een persoonlijkheid, een zelf, een afzonderlijke persoon of een eeuwig bestaand zelf, dan is die persoon geen bodhisattva."
Reb Anderson schrijft dat de tweede ommekeer "de vorige methode en het vorige pad weerlegt op basis van een conceptuele benadering van bevrijding". Terwijl de eerste draai gebruik maakte van conceptuele kennis, kan in de tweede draai geen wijsheid worden gevonden in conceptuele kennis.
Het derde draaien van het Dharmawiel
De derde bocht is moeilijker in de tijd te lokaliseren. Het ontstond blijkbaar niet lang na de tweede keer draaien en had vergelijkbare mythische en mystieke oorsprong. Het is een nog diepere openbaring van de aard van de waarheid.
De belangrijkste focus van de derde bocht is Boeddha Natuur. De doctrine van Buddha Nature wordt door de Dzogchen Ponlop Rinpoche op deze manier beschreven:
"Deze [doctrine] verklaart dat de fundamentele aard van de geest volkomen zuiver en primordiaal is in de staat van Boeddhaschap. Het is de absolute Boeddha. Het is nooit veranderd van beginloze tijd. De essentie ervan is wijsheid en mededogen die onvoorstelbaar diepgaand en enorm zijn. "
Omdat alle wezens in wezen Boeddha Natuur zijn, kunnen alle wezens verlichting realiseren.
Reb Anderson noemt de derde wending "een logische benadering die is gebaseerd op de weerlegging van logica."
"In de derde afslag vinden we een presentatie van de eerste afslag die in overeenstemming is met de tweede afslag, " zegt Reb Anderson. "We krijgen een systematisch pad en een conceptuele benadering aangeboden die vrij zijn van zichzelf."
De Dzogchen Ponlop Rinpoche zei:
... onze fundamentele aard van de geest is een stralende uitgestrektheid van bewustzijn die voorbij alle conceptuele fabricage gaat en volledig vrij is van de beweging van gedachten. Het is de vereniging van leegte en helderheid, van ruimte en stralend bewustzijn dat begiftigd is met allerhoogste en onmetelijke kwaliteiten. Vanuit deze fundamentele aard van leegte komt alles tot uitdrukking; hieruit ontstaat en manifesteert alles.
Omdat dit zo is, kunnen alle wezens zonder een blijvend zelf zijn en toch verlichting realiseren en Nirvana betreden.
