WAT IS DE DHAMMAPADA?

De Dhammapada is slechts een klein onderdeel van de boeddhistische canon van de Bijbel, maar het is al lang de meest populaire en meest vertaalde in het Westen. Dit slanke volume van 423 korte verzen uit de Pali Tripitaka wordt soms het Boeddhistische Boek van Spreuken genoemd. Het is een schatkamer van edelstenen die verlichten en inspireren.

De Dhammapada maakt deel uit van de Sutta-pitaka (verzameling preken) van de Tripitaka en is te vinden in de Khuddaka Nikaya ("verzameling kleine teksten"). Deze sectie werd ongeveer 250 v.Chr. Aan de canon toegevoegd.

De verzen, geordend in 26 hoofdstukken, zijn afkomstig uit verschillende delen van de Pali Tripitaka en een paar andere vroege bronnen. In de 5e eeuw schreef de wijze Buddhaghosa een belangrijk commentaar dat elk vers in zijn oorspronkelijke context presenteerde om meer licht te werpen op hun betekenis.

Het Pali-woord dhamma (in het Sanskriet, dharma ) in het boeddhisme heeft verschillende betekenissen. Het kan verwijzen naar de kosmische wet van oorzaak, gevolg en wedergeboorte; de leerstellingen van de Boeddha; een gedachte-object, fenomeen of manifestatie van de werkelijkheid; en meer. Pada betekent "voet" of "pad".

De Dhammapada in het Engels

In 1855 publiceerde Viggo Fausboll de eerste vertaling van de Dhammapada in een westerse taal. Die taal was echter Latijn. Pas in 1881 publiceerde Clarendon Press uit Oxford (nu Oxford University Press) waarschijnlijk de eerste Engelse vertalingen van boeddhistische soetra's.

Alle vertalingen waren van de Pali Tripitaka. Een daarvan was de ' Boeddhistische Suttas ' van TW Rhys Davids, waaronder de Dhammacakkappavattana Sutta, de eerste preek van de Boeddha. Een andere was " Sutta-Nipata " van Viggo Fausboll . De derde was de vertaling van F. Max Muller van de Dhammapada.

Tegenwoordig zijn er heel veel vertalingen in druk en op internet. De kwaliteit van die vertalingen varieert sterk.

Vertalingen verschillen

Het vertalen van een oude Aziatische taal naar hedendaags Engels is gevaarlijk. Ancient Pali heeft veel woorden en zinnen die bijvoorbeeld in het Engels geen equivalent hebben. Om die reden hangt de nauwkeurigheid van de vertaling evenzeer af van het begrip van de vertaler als van zijn vertaalvaardigheden.

Hier is bijvoorbeeld Muller's vertaling van het openingsvers:

Alles wat we zijn is het resultaat van wat we hebben gedacht: het is gebaseerd op onze gedachten, het is samengesteld uit onze gedachten. Als een man spreekt of handelt met een kwade gedachte, volgt pijn hem, terwijl het wiel de voet van de os volgt die de koets trekt.

Vergelijk dit met een recente vertaling door de Indiase boeddhistische monnik, Acharya Buddharakkhita:

De geest gaat aan alle mentale toestanden vooraf. De geest is hun leider; ze zijn allemaal geestelijk vervaardigd. Als iemand met een onzuivere geest spreekt of handelt, volgt hem het lijden als het wiel dat de voet van de os volgt.

En een van de Amerikaanse boeddhistische monnik, Thanissaro Bhikkhu:

Verschijnselen worden voorafgegaan door het hart,
geregeerd door het hart,
gemaakt van het hart.
Als u spreekt of handelt
met een beschadigd hart,
dan volgt lijden jou -
als het wiel van de kar,
het spoor van de os
dat trekt het.

Ik breng dit ter sprake omdat ik mensen Mullers vertaling van het eerste vers heb zien interpreteren als iets als 'Ik denk, dus ik ben'. Of tenminste: "Ik ben wat ik denk dat ik ben."

Hoewel er misschien enige waarheid in de laatste interpretatie zit als je de vertalingen Boeddhakkhita en Thanissaro leest, zie je iets heel anders. Dit vers gaat voornamelijk over het creëren van karma. In het commentaar van Buddhaghosa leren we dat de Boeddha dit vers illustreerde met een verhaal van een arts die spiteful een vrouw blind maakte en zelf blindheid leed.

Het is ook nuttig om enig begrip te hebben dat 'geest' in het boeddhisme op bepaalde manieren wordt begrepen. Gewoonlijk is "geest" een vertaling van manas, dat wordt opgevat als een zintuig dat gedachten en ideeën als zijn objecten heeft, op dezelfde manier als een neus een geur heeft als zijn object. Zie "De vijf skandha's: een inleiding tot de aggregaten" om dit punt en de rol van perceptie, mentale vorming en bewustzijn bij het creëren van karma beter te begrijpen.

Het punt is dat het verstandig is niet te gehecht te zijn aan ideeën over wat een vers betekent totdat je er drie of vier vertalingen van hebt vergeleken.

Favoriete verzen

Het kiezen van favoriete verzen uit de Dhammapada is zeer subjectief, maar hier zijn er een paar die opvallen. Deze zijn afkomstig uit de vertaling van Acharya Buddharakkhita (" De Dhammapada: het pad van wijsheid van Boeddha " - versnummers staan tussen haakjes).

Haat is nooit gesust door haat in deze wereld. Door niet-haat alleen wordt haat gesust. Dit is een eeuwige wet. (5)
Degenen die het niet-wezenlijke als essentieel en het wezenlijke als niet-wezenlijk beschouwen en in verkeerde gedachten blijven stilstaan, komen nooit tot het essentiële. (11)
Net zoals regen door een huis met een rieten dak breekt, zo dringt passie door in een onontwikkelde geest. (13)
De dwaas maakt zich zorgen en denkt: "Ik heb zonen, ik heb rijkdom." Inderdaad, wanneer hij zelf niet van hem is, van waar zijn zonen, vanwaar is rijkdom? (62)
Een dwaas die zijn dwaasheid kent, is althans in die mate wijs, maar een dwaas die zichzelf wijs vindt, is inderdaad een dwaas. (63)
Hoewel een dwaas zijn hele leven met een wijze man omgaat, begrijpt hij de waarheid niet meer dan een lepel de smaak van de soep proeft. (64)
Goed gedaan is die handeling van doen die men niet later berouw toont, en waarvan de vrucht met vreugde en geluk oogst. (68)
Net zoals een solide rots niet door de storm wordt geschud, zo worden de wijzen niet beïnvloed door lof of schuld. (81)
Beter dan duizend nutteloze woorden is één nuttig woord, horen dat men vrede bereikt. (100)

Denk niet licht aan het kwaad en zeg: "Het zal niet tot mij komen." Druppel voor druppel is de waterpot gevuld. Evenzo vult de dwaas, die het beetje bij beetje verzamelt, zich met het kwaad. (121)
Denk niet te licht aan het goede en zeg: "Het zal niet tot mij komen." Druppel voor druppel is de waterpot gevuld. Evenzo vult de wijze, die het beetje bij beetje verzamelt, zich met het goede. (122)