Hoop is de tweede van de drie theologische deugden; de andere twee zijn geloof en naastenliefde (of liefde). Zoals alle deugden is hoop een gewoonte; net als de andere theologische deugden, is het een geschenk van God door genade. Omdat de theologische deugd van hoop in het hiernamaals een doel heeft met God, zeggen we dat het een bovennatuurlijke deugd is, die, anders dan de kardinale deugden, duidelijk niet kan worden beoefend door degenen die niet in God geloven. Als we het over hoop in het algemeen hebben (zoals in "Ik hoop dat het vandaag niet zal regenen"), bedoelen we alleen maar verwachting of verlangen naar iets goeds, wat heel anders is dan de theologische deugd van hoop.
Wat is hoop?
Het beknopte katholieke woordenboek definieert hoop als
De theologische deugd die een bovennatuurlijk geschenk is dat door God wordt geschonken waardoor iemand op God vertrouwt, zal het eeuwige leven schenken en de middelen om het te verkrijgen, mits men samenwerkt. Hoop bestaat uit verlangen en verwachting samen met een erkenning van de moeilijkheid om te worden overwonnen bij het bereiken van het eeuwige leven.
Hoop houdt dus niet het geloof in dat redding gemakkelijk is; in feite precies het tegenovergestelde. We hebben hoop op God omdat we er zeker van zijn dat we niet zelf redding kunnen bereiken. Gods genade, vrijelijk aan ons gegeven, is noodzakelijk om te doen wat we moeten doen om het eeuwige leven te bereiken.
Hoop: ons doopgeschenk
Terwijl de theologische deugd van geloof normaal gesproken aan de doop bij volwassenen voorafgaat, hoop, zoals Fr. John Hardon, SJ, merkt op in zijn Modern Catholic Dictionary, wordt 'ontvangen bij de doop samen met heiligende genade'. Hoop "laat iemand eeuwig leven verlangen, wat het hemelse visioen van God is, en geeft iemand het vertrouwen de genade te ontvangen die nodig is om de hemel te bereiken." Terwijl geloof de perfectie van het intellect is, is hoop een daad van de wil. Het is een verlangen naar alles wat goed is, dat is, want alles wat ons tot God kan brengen en dus, terwijl God het laatste materiële object van hoop is, kunnen andere goede dingen die ons kunnen helpen groeien in heiliging tussenliggende materiële objecten van hoop zijn.
Waarom hebben we hoop?
In de meest basale zin hebben we hoop omdat God ons de genade heeft gegeven om hoop te hebben. Maar als hoop ook een gewoonte en een verlangen is, evenals een doordrenkte deugd, kunnen we hoop duidelijk verwerpen door onze vrije wil. De beslissing om de hoop niet te verwerpen wordt geholpen door geloof, waardoor we (in de woorden van Vader Hardon) begrijpen 'de almacht van God, zijn goedheid en zijn trouw aan wat hij beloofde'. Geloof vervolmaakt het intellect, dat de wil versterkt in het verlangen naar het object van geloof, dat de essentie van hoop is. Als we eenmaal dat object in bezit hebben, dat wil zeggen, als we de hemel zijn binnengegaan is hoop natuurlijk niet meer nodig. Zo hebben de heiligen die genieten van het zalige visioen in het volgende leven geen hoop meer; hun hoop is vervuld. Zoals Paulus schrijft: "Want wij worden gered door hoop. Maar hoop die wordt gezien, is geen hoop. Want wat een mens ziet, waarom hoopt hij?" (Romeinen 8:24). Evenzo kunnen degenen die niet langer de mogelijkheid hebben zich met God te verenigen, dat wil zeggen degenen die in de hel zijn, geen hoop meer hebben.
De deugd van hoop behoort alleen toe aan degenen die nog steeds worstelen in de richting van volledige vereniging met God mannen en vrouwen op deze aarde en in het vagevuur.
Hoop is noodzakelijk voor redding
Hoewel hoop niet langer nodig is voor degenen die redding hebben bereikt, en niet langer mogelijk voor degenen die de reddingsmiddelen hebben verworpen, blijft het noodzakelijk voor degenen onder ons die nog steeds onze redding uitwerken in angst en beven (zie Filippenzen 2 : 12). God verwijdert niet willekeurig de gave van hoop uit onze ziel, maar wij, door onze eigen acties, kunnen die gave vernietigen. Als we het geloof verliezen, hebben we niet langer de reden voor hoop (dat wil zeggen, een geloof in "de almacht van God, zijn goedheid en zijn trouw aan wat hij beloofde"). Evenzo, als we in God blijven geloven, maar aan zijn almacht, goedheid en / of trouw twijfelen, dan zijn we gevallen in de zonde van wanhoop, die het tegenovergestelde is van hoop. Als we geen berouw tonen van wanhoop, dan verwerpen we hoop en vernietigen we door onze eigen actie de mogelijkheid van redding.
