- 13 En zij zonden tot hem bepaalde Farizeeën en Herodianen, om hem te vangen in zijn woorden. 14 En toen zij kwamen, zeiden zij tot hem: Meester, wij weten dat gij waar zijt en voor niemand zorgt; want gij beschouwt niet de persoon van de mensen, maar leert de weg van God in waarheid: is het geoorloofd om te geven eerbetoon aan Caesar, of niet? 12:15 Zullen we geven of zullen we niet geven? Maar hij, wetende hun huichelarij, zeide tot hen: Waarom verzoekt gij mij? breng me een cent, zodat ik het kan zien.
- 16 En zij brachten het. En hij zeide tot hen: Wiens is dit beeld en dit opschrift? En zij zeiden tot hem: die van Caesar. 17 En Jezus, antwoordende, zeide tot hen: Geef aan Caesar de dingen die van Caesar zijn, en aan God de dingen die van God zijn. En ze verwonderden zich over hem.
- Vergelijk : Mattheüs 22: 15-22; Luke 20: 20-26
Jezus en Romeinse autoriteit
In het vorige hoofdstuk overtrof Jezus zijn tegenstanders door hen te dwingen een van de twee onaanvaardbare opties te kiezen; hier proberen ze de gunst terug te geven door Jezus te vragen partij te kiezen voor een controverse over het al dan niet betalen van belastingen aan Rome. Wat zijn antwoord ook is, hij zou met iemand in de problemen komen.
Maar deze keer verschijnen de priesters, schriftgeleerden en ouderlingen niet zelf ze sturen Farizeeën (schurken van eerder in Marcus) en Herodians om Jezus te laten struikelen. De aanwezigheid van de Herodianen in Jeruzalem is nieuwsgierig, maar dit kan een toespeling zijn op hoofdstuk drie waar de Farizeeën en Herodianen worden beschreven als samenzwerend om Jezus te doden.
Gedurende deze tijd waren veel Joden opgesloten in conflict met de Romeinse autoriteiten. Velen wilden een theocratie vestigen als een ideale Joodse staat en voor hen was elke heidense heerser over Israël een gruwel voor God. Het betalen van belastingen aan zo'n heerser heeft de soevereiniteit van God over de natie effectief ontzegd. Jezus kon het zich niet veroorloven deze positie te verwerpen.
Wrok van de Joden tegen de Romeinse poll belasting en Romeinse inmenging in het Joodse leven leidde tot een opstand in 6 CE onder leiding van Judas de Galileeër. Dit leidde op zijn beurt tot de oprichting van radicale Joodse groepen die een nieuwe rebellie lanceerden van 66 tot 70 CE, een rebellie die eindigde met de vernietiging van de tempel in Jeruzalem en het begin van een diaspora van de Joden uit hun voorouderlijke landen.
Aan de andere kant waren de Romeinse leiders erg gevoelig voor alles wat leek op weerstand tegen hun heerschappij. Ze konden heel tolerant zijn voor verschillende religies en culturen, maar alleen zolang ze het Romeinse gezag accepteerden. Als Jezus de geldigheid van het betalen van belastingen ontkende, kon hij aan de Romeinen worden overgedragen als iemand die rebellie aanmoedigde (de Herodianen waren dienaren van Rome).
Jezus vermijdt de val door erop te wijzen dat het geld deel uitmaakt van de heidense staat en als zodanig rechtmatig aan hen kan worden overgegeven maar dit komt alleen in aanmerking voor die dingen die tot de heidenen behoren. Als iets van God is, moet het aan God worden gegeven. Wie verwonderde zich over zijn antwoord? Misschien waren het degenen die de vraag stelden of mensen die keken, verbaasd dat hij de valstrik kon ontwijken en tegelijkertijd een manier vond om een religieuze les te geven.
Kerk en staat
Dit werd soms gebruikt om het idee van het scheiden van kerk en staat te ondersteunen, omdat Jezus wordt gezien als een onderscheid tussen seculiere en religieuze autoriteit. Tegelijkertijd geeft Jezus echter geen indicatie hoe men het verschil moet vertellen tussen de dingen die Caesar zijn en de dingen die God zijn. Niet alles komt immers met een handige inscriptie, dus hoewel een interessant principe is vastgelegd, is het niet erg duidelijk hoe dat principe kan worden toegepast.
Een traditionele christelijke interpretatie houdt echter in dat de boodschap van Jezus is dat mensen net zo ijverig zijn in het nakomen van hun verplichtingen aan God als in het vervullen van hun seculiere verplichtingen aan de staat. Mensen werken hard om hun belastingen volledig en op tijd te betalen, omdat ze weten wat er met hen zal gebeuren als ze dat niet doen. Minder mensen denken zo hard na over de nog ergere gevolgen die ze hebben als ze niet doen wat God wil, dus moeten ze eraan worden herinnerd dat God net zo veeleisend is als Caesar en niet mag worden genegeerd. Dit is geen vleiende voorstelling van God.
