De wortels van het anglicanisme (in de Verenigde Staten het episcopalianisme genoemd) zijn terug te voeren op een van de belangrijkste takken van het protestantisme die naar voren kwamen tijdens de 16e-eeuwse hervorming. Theologisch gezien nemen Anglicaanse overtuigingen een middenpositie in tussen protestantisme en katholicisme en weerspiegelen ze een evenwicht tussen de Schrift, traditie en rede. Omdat de denominatie aanzienlijke vrijheid en diversiteit toestaat, bestaan er binnen deze wereldwijde gemeenschap van kerken heel veel variaties in anglicaanse overtuigingen, doctrine en praktijk.
De middelste weg
De term via de media, "de middelste weg", wordt gebruikt om het karakter van het anglicanisme te beschrijven als een middelste weg tussen het rooms-katholicisme en het protestantisme. Het werd bedacht door John Henry Newman (1801 1890).
Sommige Anglicaanse gemeenten leggen meer de nadruk op protestantse doctrines, terwijl anderen meer neigen naar katholieke leerstellingen. Geloofsovertuigingen met betrekking tot de Drie-eenheid, de aard van Jezus Christus en het primaat van de Bijbel komen overeen met het protestantse christendom.
De Anglicaanse kerk verwerpt de rooms-katholieke doctrine van het vagevuur en bevestigt dat redding uitsluitend gebaseerd is op het zoenoffer van Christus aan het kruis, zonder toevoeging van menselijke werken. De kerk beweert geloof in de drie christelijke geloofsbelijdenissen: de Apostelen Creed, Nicene Creed en Athanasian Creed.
Bijbel
Anglicanen erkennen de Bijbel als de basis voor hun christelijk geloof, overtuigingen en gebruiken.
Gezag van de kerk
Hoewel de aartsbisschop van Canterbury in Engeland (momenteel Justin Welby) wordt beschouwd als de eerste onder gelijken en hoofdleider van de Anglicaanse kerk, deelt hij niet dezelfde autoriteit als de rooms-katholieke paus. Hij heeft geen officiële macht buiten zijn eigen provincie, maar om de tien jaar noemt hij in Londen de Lambeth Conference, een internationale bijeenkomst die een breed scala aan sociale en religieuze kwesties bestrijkt. De conferentie heeft geen wettelijke macht maar toont loyaliteit en eenheid in de kerken van de Anglicaanse communie.
Het belangrijkste "hervormde" aspect van de Anglicaanse kerk is de decentralisatie van autoriteit. Individuele kerken genieten een grote onafhankelijkheid bij het aannemen van hun eigen doctrine. Deze diversiteit in praktijk en doctrine heeft echter een zware druk gelegd op autoriteitskwesties in de Anglicaanse kerk. Een voorbeeld zou de recente wijding van een praktiserende homoseksuele bisschop in Noord-Amerika zijn. De meeste Anglicaanse kerken zijn het niet eens met deze commissie.
Book of Common Prayer
Anglicaanse overtuigingen, gebruiken en rituelen zijn voornamelijk te vinden in het Book of Common Prayer, een compilatie van liturgie ontwikkeld door Thomas Cranmer, aartsbisschop van Canterbury, in 1549. Cranmer vertaalde katholieke Latijnse riten in het Engels en herziene gebeden met behulp van protestantse hervormde theologie.
Het Book of Common Prayer bevat Anglicaanse overtuigingen in 39 artikelen, waaronder werken versus genade, het Avondmaal des Heren, de Canon van de Bijbel en het kerkelijk celibaat. Net als in andere gebieden van de Anglicaanse praktijk heeft zich over de hele wereld veel diversiteit in aanbidding ontwikkeld en zijn er veel verschillende gebedenboeken uitgegeven.
Wijding van vrouwen
Sommige Anglicaanse kerken aanvaarden de wijding van vrouwen tot het priesterschap, terwijl anderen dat niet doen.
Huwelijk
De kerk vereist geen celibaat van haar geestelijkheid en laat het huwelijk over aan het oordeel van het individu.
Aanbidden
Anglicaanse aanbidding neigt protestants te zijn in doctrine en katholiek van uiterlijk en smaak, met rituelen, lezingen, bisschoppen, priesters, gewaden en fraai versierde kerken.
Sommige Anglicanen bidden de rozenkrans; anderen doen niet. Sommige gemeenten hebben heiligdommen voor de Maagd Maria, terwijl anderen er niet in geloven een beroep te doen op de tussenkomst van heiligen. Omdat elke kerk het recht heeft om deze door mensen gemaakte ceremonies in te stellen, te veranderen of te verlaten, varieert de Anglicaanse eredienst sterk over de hele wereld. Geen enkele parochie mag aanbidding houden in een taal die de mensen niet begrijpen.
Twee anglicaanse sacramenten
De Anglicaanse kerk herkent slechts twee sacramenten: de doop en het avondmaal. Anglicanen gaan uit van de katholieke doctrine en zeggen dat bevestiging, boete, heilige orden, huwelijk en extreme unction (ziekenzalving) geen sacramenten zijn.
Jonge kinderen kunnen gedoopt worden, wat meestal gebeurt door water te gieten. Anglicaanse overtuigingen laten de mogelijkheid van verlossing zonder doop een open vraag, die sterk leunt naar de liberale opvatting.
Communie of het avondmaal is een van de twee belangrijkste momenten in de Anglicaanse eredienst, de andere is de prediking van het Woord. Over het algemeen geloven Anglicanen in de 'echte aanwezigheid' van Christus in de eucharistie, maar verwerpen ze het katholieke idee van 'transsubstantiatie'.
