De vijf skandha's

De historische Boeddha sprak vaak over de Vijf Skandha's, ook wel de Vijf Aggregaten of de Vijf Hopen genoemd. De skandha's kunnen, heel grof, worden beschouwd als componenten die samenkomen om een ​​individu te maken.

Alles wat we als 'ik' beschouwen, is een functie van de skandha's. Anders gezegd, we kunnen een individu beschouwen als een proces van skandha's.

Skandhas en Dukkha

Toen de Boeddha de vier nobele waarheden onderwees, begon hij met de eerste waarheid, het leven is 'dukkha'. Dit wordt vaak vertaald als "het leven is lijden" of "stressvol" of "onbevredigend". Maar de Boeddha gebruikte het woord ook om 'vergankelijk' en 'geconditioneerd' te betekenen. Geconditioneerd zijn is afhankelijk zijn van of beïnvloed worden door iets anders. De Boeddha leerde dat de skandha's dukkha waren.

De samenstellende delen van de skandha's werken zo naadloos samen dat ze het gevoel creëren van een enkel zelf, of een 'ik'. Toch leerde de Boeddha dat er geen 'zelf' is die de skandha's bezet. Het begrijpen van de skandha's is nuttig om de illusie van het zelf te doorzien.

De Skandha's begrijpen

Houd er rekening mee dat de uitleg hier erg basic is. De verschillende scholen van het boeddhisme begrijpen de skandha's enigszins anders. Naarmate je er meer over leert, zul je merken dat de leer van de ene school niet helemaal overeenkomt met de leer van een andere. De uitleg die volgt is zo nonsectarisch mogelijk.

Ja, "geest" is een zintuig in dit systeem. Nu op naar de Five Skandhas. (De niet-Engelse namen voor de skandha's zijn in het Sanskriet. Ze zijn hetzelfde in het Sanskriet en Pali, tenzij anders vermeld.)

The First Skandha: Form ( Rupa )

Rupa is vorm of materie; iets materiaal dat kan worden waargenomen. In de vroege boeddhistische literatuur omvat rupa de vier grote elementen (stevigheid, vloeibaarheid, warmte en beweging) en hun derivaten. Deze derivaten zijn de eerste vijf hierboven genoemde faculteiten (oog, oor, neus, tong, lichaam) en de eerste vijf overeenkomstige objecten (zichtbare vorm, geluid, geur, smaak, tastbare dingen).

Een andere manier om rupa te begrijpen, is om het te beschouwen als iets dat het indringen van de zintuigen weerstaat. Een object heeft bijvoorbeeld een vorm als het uw zicht blokkeert - u kunt niet zien wat zich aan de andere kant ervan bevindt - of als het blokkeert dat uw hand de ruimte inneemt.

The Second Skandha: Sensation ( Vedana )

Vedana is een fysieke of mentale sensatie die we ervaren door contact van de zes vermogens met de externe wereld. Met andere woorden, het is de sensatie ervaren door het contact van het oog met zichtbare vorm, het oor met geluid, neus met geur, tong met smaak, lichaam met tastbare dingen, geest ( manas ) met ideeën of gedachten.

Het is vooral belangrijk om te begrijpen dat manas - geest of intellect - een zintuig of een vermogen is, net als een oog of een oor. We hebben de neiging om te denken dat geest zoiets is als een geest of ziel, maar dat concept is erg misplaatst in het boeddhisme.

Omdat vedana de ervaring is van plezier of pijn, is er sprake van verlangen, om iets aangenaams te verwerven of om iets pijnlijks te vermijden.

The Third Skandha: Perception ( Samjna, of in Pali, Sanna )

Samjna is de faculteit die herkent. Het meeste van wat we denken noemen, past in het geheel van samjna.

Het woord 'samjna' betekent 'kennis die samenkomt'. Het is het vermogen om dingen te conceptualiseren en te herkennen door ze te associëren met andere dingen. We herkennen schoenen bijvoorbeeld als schoenen omdat we ze associëren met onze eerdere ervaring met schoenen.

Wanneer we voor het eerst iets zien, bladeren we steevast door onze mentale indexkaarten om categorieën te vinden die we kunnen associëren met het nieuwe object. Het is een 'soort gereedschap met een rode hendel', bijvoorbeeld door het nieuwe in de categorieën 'gereedschap' en 'rood' te plaatsen.

Of we associëren een object met zijn context. We herkennen een apparaat als een trainingsapparaat omdat we het in de sportschool zien.

The Fourth Skandha: Mental Formation ( Samskara, of in Pali, Sankhara )

Alle vrijwillige acties, goed en slecht, zijn opgenomen in de verzameling van mentale formaties, of samskara . Hoe zijn acties 'mentale' formaties?

Denk aan de eerste regels van de Dhammapada (vertaling Acharya Buddharakkhita):

De geest gaat aan alle mentale toestanden vooraf. De geest is hun leider; ze zijn allemaal geestelijk vervaardigd. Als iemand met een onzuivere geest spreekt of handelt, volgt hem het lijden als het wiel dat de voet van de os volgt.
De geest gaat aan alle mentale toestanden vooraf. De geest is hun leider; ze zijn allemaal geestelijk vervaardigd. Als iemand met een zuivere geest spreekt of handelt, volgt hem het geluk als zijn nooit vertrekkende schaduw.

Het geheel van mentale formaties wordt geassocieerd met karma omdat vrijwillige handelingen karma creëren. Samskara bevat ook latent karma dat onze houdingen en voorkeuren bepaalt. Vooroordelen en vooroordelen horen bij deze skandha, net als interesses en attracties.

The Fifth Skandha: Consciousness ( Vijnana, of in Pali, Vinnana )

Vijnana is een reactie die een van de zes vermogens als basis heeft en een van de zes overeenkomstige fenomenen als object.

Het auditieve bewustzijn - horen - heeft bijvoorbeeld het oor als basis en een geluid als object. Mentaal bewustzijn heeft de geest (manas) als basis en een idee of gedachte als object.

Het is belangrijk om te begrijpen dat dit bewustzijn of bewustzijn afhangt van de andere skandha's en niet onafhankelijk van hen bestaat. Het is bewustzijn maar geen herkenning, omdat herkenning een functie is van de derde skandha. Dit bewustzijn is geen sensatie, wat de tweede skandha is.

Voor de meesten van ons is dit een andere manier om over 'bewustzijn' na te denken.

Waarom is dit belangrijk?

De Boeddha verweven zijn uitleg van de skandha's in veel van zijn leringen. Het belangrijkste punt dat hij maakte, is dat de skandha's niet "jij" zijn. Het zijn tijdelijke, geconditioneerde fenomenen. Ze zijn leeg van een ziel of een permanente essentie van het zelf.

In verschillende preken die in de Sutta-pitaka zijn vastgelegd, leerde de Boeddha dat vasthouden aan deze aggregaten als 'ik' een illusie is. Wanneer we ons realiseren dat deze aggregaten slechts tijdelijke fenomenen zijn en ik niet, zijn we op weg naar verlichting.