Het handhaven van religieuze orthodoxie betekent vasthouden aan specifieke overtuigingen tegen eventuele uitdagingen of vragen van buitenaf. Orthodoxie staat meestal in contrast met orthopraxy, het idee dat het handhaven van de acties belangrijker is dan een bepaalde overtuiging. Religieuze orthodoxie wordt bedreigd door teveel intellectuele nieuwsgierigheid omdat geen enkele religie alle twijfels en uitdagingen volledig kan bevredigen.
Hoe breder iemand leest en studeert, hoe moeilijker het kan zijn om vast te houden aan traditionele, orthodoxe overtuigingen. Men hoeft alleen maar te kijken in hoeverre fundamentalistische en conservatieve religieuze groepen in het verleden hoger onderwijs, scepticisme en kritisch denken hebben veroordeeld om dit te erkennen.
Feiten versus geloof
In Losing Faith in Faith: From Preacher to Atheist, schrijft Dan Barker:
In mijn honger naar kennis beperkte ik me niet tot christelijke auteurs, maar wilde ik nieuwsgierig de redenering achter niet-christelijk denken begrijpen. Ik dacht dat de enige manier om het onderwerp echt te begrijpen, was om het van alle kanten te bekijken. Als ik me tot christelijke boeken had beperkt, zou ik vandaag waarschijnlijk nog steeds christen zijn.
Ik lees filosofie, theologie, wetenschap en psychologie. Ik heb evolutie en natuurlijke geschiedenis bestudeerd. Ik las Bertrand Russell, Thomas Paine, Ayn Rand, John Dewey en anderen. In het begin lachte ik om deze wereldse denkers, maar uiteindelijk begon ik een aantal verontrustende feiten te ontdekken die het christendom in diskrediet brachten. Ik probeerde deze feiten te negeren omdat ze niet integreerden met mijn religieuze wereldbeeld.
Vandaag de dag scheiden steeds meer christenen - meestal conservatieve evangelische christenen - zichzelf cultureel af. Ze gaan naar christelijke winkels; ze associëren met christelijke vrienden, ze gaan op christelijke cruises, ze gebruiken christelijke media en niets anders. Hier zijn zeker veel voordelen aan, vooral vanuit het perspectief van degenen die hun religie willen promoten, maar er zijn minstens evenveel gevaren.
De voordelen die christenen zullen zien, zijn uiteraard het vermogen om seks, geweld en vulgariteit te vermijden die zo veel van de moderne cultuur doordringt, het vermogen om gemakkelijker christelijke waarden uit te oefenen of uit te drukken, en het vermogen om christelijk georiënteerde bedrijven te ondersteunen. Conservatieve christenen die zich het meest zorgen maken over deze dingen, hebben niet langer de demografische of politieke kracht om hun waarden op te dringen aan de rest van de Amerikaanse cultuur, dus moeten ze tevreden zijn met het smeden van hun subcultuur.
Het betekent ook dat christenen gemakkelijker de moeilijke vragen en uitdagingen kunnen vermijden die de orthodoxie kunnen ondermijnen, wat inderdaad een zeer dubieus voordeel is. Zelfs vanuit hun perspectief zou dit hen zorgen moeten maken, want zonder uitdagingen en lastige vragen, hoe zullen ze ooit verbeteren of groeien? Het antwoord is dat ze dat niet zullen doen; in plaats daarvan stagneren ze eerder.
Zelfafscheidend christendom
Er zijn ook problemen: hoe meer evangelische christenen zich afsnijden van de rest van de samenleving, hoe minder ze in staat zullen zijn om die samenleving te begrijpen en er zich mee te verhouden. Dit zal niet alleen hun vermogen belemmeren om hun ideeën en waarden met anderen te delen, wat hen zou moeten storen, maar het zal ook een groter gevoel van ons versus hen creëren met andere woorden, de scheiding kan leiden tot grotere polarisatie en stigmatisering . Dat is niet alleen een probleem voor hen, maar ook voor de rest van ons.
Het feit is dat we allemaal in dezelfde samenleving en onder dezelfde wetten moeten leven; als te veel christenen hun niet-christelijke buren niet langer kunnen begrijpen, hoe zullen de twee groepen dan in staat zijn zich te verenigen voor gemeenschappelijke doelen, en nog minder in staat zijn om overeenstemming te bereiken over alledaagse sociale en politieke kwesties? Natuurlijk gaat deze vraag ervan uit dat deze conservatieve gelovigen dat willen doen, en hoewel ik weet zeker dat velen dat doen, is er geen vraag maar dat sommigen dat niet doen.
Er zijn voldoende aanwijzingen dat sommigen zelfs niet bereid zijn om het idee van politieke compromissen te koesteren om samen met anderen onder seculiere wetten te leven. Voor hen zijn zelfscheiding en het creëren van een radicale christelijke subcultuur gewoon een stap in een langetermijnagenda om Amerika als geheel te verschuiven naar een meer theocratische samenleving.
